Pandemia Czarnej Śmierci nie była tak śmiercionośna, jak się uważa
11 lutego 2022, 13:06Czarna Śmierć (1347–1352) uznawana jest za największą pandemię w historii. Była to pierwsza fala drugiej – po Dżumie Justyniana – pandemii dżumy. Obecnie uważa się, że zabiła ona nawet do 50% mieszkańców Europy. Jednak autorzy nowych badań, w których brali udział polscy naukowcy z UJ, PAN, UAM i Uniwersytetu Białostockiego, twierdzą, że pandemia nie była tak śmiercionośna, jak się ją obecnie przedstawia.
W średniowiecznym palimpseście odkryto fragment zaginionego pierwszego katalogu gwiazd
19 października 2022, 17:28Katalog Gwiazd Hipparchosa z Nikei jest pierwszym w dziejach ludzkości spisem koordynat wielu obiektów niebieskich. To słynne dzieło jest nam jednak nieznane, zaginęło. O jego istnieniu wiemy z przekazów, m.in. Klaudiusza Ptolemeusza (100 r. – 168 r.). Naukowcy z Francji i Wielkiej Brytanii donieśli właśnie o dokonaniu niezwykłego odkrycia. Jeden ze średniowiecznych palimpsestów z klasztoru św. Katarzyny na Półwyspie Synaj skrywa pod chrześcijańskim tekstem fragment Katalogu Hipparchosa.
Chiny rozpoczęły największy na świecie program walki z przybrzeżnym najeźdźcą
10 marca 2023, 10:09Chiny rozpoczęły największy na świecie program walki z inwazyjnym gatunkiem zagrażającym mokradłom. Wzdłuż wybrzeży Państwa Środka rozrasta się zielony najeźdźca – trawa z gatunku Spartina alterniflora. Rośnie na słonych mokradłach strefy pływowej i zagraża habitatom zagrożonych ptaków migrujących, zarasta kanały żeglugowe, niszczy farmy mięczaków. Chińskie władze twierdzą, że do 2025 roku pozbędą się 90% traw. To kolejny raz, gdy człowiek gorączkowo szuka rozwiązania problemów, które sam stworzył.
Ludzie eksploatują kilkanaście tysięcy gatunków kręgowców
30 czerwca 2023, 06:26Ludzie od dawna są drapieżnikami, które z ich ofiarami łączą złożone zależności biologiczne i kulturowe. Rzadko jednak specjaliści od badania relacji drapieżnik-ofiara badają pod tym kątem zachowania współczesnych społeczeństw. Tymczasem liczba, siła i zróżnicowanie interakcji między drapieżnikiem a ofiarą może mieć olbrzymi wpływ na bioróżnorodność. Dlatego grupa specjalistów z Kanady, Wielkiej Brytanii, USA i Brazylii postanowiła przyjrzeć się współczesnym interakcjom ludzi z kręgowcami i ocenić ich wpływ na bioróżnorodność. Z przeprowadzonych analiz wynika, że wykorzystujemy kilkanaście tysięcy gatunków zwierząt.
Chatbot Google'a stawia diagnozy lepiej niż lekarze i jest bardziej empatyczny
16 stycznia 2024, 11:24Google twierdzi, że opracowało system sztucznej inteligencji oparty na dużym modelu językowym, który dokładniej niż lekarz podstawowej opieki zdrowotnej diagnozuje choroby układu oddechowego i krążenia. Podczas konwersacji z pacjentem model zebrał podobną ilość informacji, co lekarz, a lepiej wypadł w kwestii okazywania empatii. Artykuł opisujący system oraz jego osiągnięcia opublikowano w arXiv i nie został on jeszcze zrecenzowany.
Świat traci 19% dochodów z powodu zmian klimatu
22 kwietnia 2024, 17:02Specjaliści z Poczdamskiego Instytutu Badań nad Wpływem Klimatu szacują, że nawet gdybyśmy od jutra radykalnie zmniejszyli emisję CO2, to do roku 2050 zmiany klimatu będą powodowały rocznie 19-procentową utratę globalnego dochodu. Oznacza to, że średnia roczna strata wyniesie 38 bilionów USD w porównaniu ze scenariuszem, gdyby zmiany klimatu nie zachodziły. Jest ona powodowana przede wszystkim wzrostem temperatur, ale również ich zmiennością oraz zmianami w opadach. Są jednak kraje, dla których ocieplenie klimatu jest ekonomicznie korzystne.
Ciemna strona głodówki
22 sierpnia 2024, 12:04Okresowe głodówki niosą ze sobą wiele korzyści zdrowotnych. Opóźniają wystąpienie niektórych chorób związanych z wiekiem, przedłużają życie. W grę wchodzi tutaj wiele różnych mechanizmów. Jedne z badań prowadzonych MIT wykazały, że głodówka zwiększa możliwości regeneracyjne komórek macierzystych układu pokarmowego, które dzięki temu są w stanie likwidować stany zapalne czy uszkodzenia jelit. Autorzy najnowszych badań dokładnie opisali ten mechanizm, ale odkryli też jego ciemną stronę.
Kluczowy etap ewolucji naszych genów
16 sierpnia 2006, 19:12Mogą być brakującymi ogniwami genetyki ludzkiej ewolucji. O czym mowa? O obszarach DNA, które zmieniły się drastycznie po oddzieleniu się naszego gatunku od szympansów, chociaż wcześniej były niemal takie same przez tysiące lat.
Bliźnięta półjednojajowe
27 marca 2007, 09:19Na łamach pisma Nature naukowcy opisali przypadek półjednojajowych bliźniąt. Pod względem podobieństwa genetycznego znajdują się one gdzieś pomiędzy identycznymi bliźniętami monozygotycznymi (jednojajowymi) i różniącymi się od siebie jak zwykłe rodzeństwo bliźniętami dwuzygotycznymi (dwujajowymi) — tłumaczy szefowa badań, Vivienne Souter.
Beach party w wydaniu flinstonowskim
18 października 2007, 15:17Koktajl z krewetek czy paella nie muszą być wymysłem współczesnego człowieka. Już 164 tysiące lat temu u afrykańskich wybrzeży Oceanu Indyjskiego nasi przodkowie urządzali sobie coś w rodzaju święta i rozkoszowali się smakiem owoców morza, wytwarzali barwniki do makijażu o kolorze ochry oraz kamienne groty do oszczepów. To dużo wcześniej niż do tej pory sądzono.
