Kształt koronawirusa SARS-CoV-2 wpływa na jego zdolność do infekowania komórek
2 września 2022, 10:29Od początku pandemii COVID-19 możemy oglądać w mediach zdjęcia i grafiki reprezentujące koronawirusa SARS-CoV-2. Wyobrażamy go sobie jako sferę z wystającymi białkami S. Obraz ten nie jest do końca prawdziwy, gdyż w rzeczywistości wirion – cząstka wirusowa zdolna do przetrwania poza komórką i zakażania – jest elipsoidą, która może przyjmować wiele różnych kształtów
Poszukiwanie soczewkowanej grawitacyjnie poświaty rozbłysków gamma
8 lutego 2022, 06:14Rozbłyski gamma, jako jedne z najbardziej energetycznych procesów zachodzących w najdalszych zakątkach Wszechświata, od lat są w centrum zainteresowania astrofizyków. Naukowcy spodziewają się, że podobnie jak w przypadku innych dalekich obiektów, istnieje możliwość soczewkowania grawitacyjnego sygnałów pochodzących od takich zdarzeń. NCBJ bierze udział w poszukiwaniach potwierdzenia tych oczekiwań
Precyzyjne pomiary neutronowej „skórki” jądra atomu zmieniają wiedzę o gwiazdach neutronowych
30 września 2021, 12:48Fizycy z Thomas Jefferson National Accelerator Facility (TJNAF – Jefferson Lab) zmierzyli z niezwykłą dokładnością grubość neutronowej „skórki” tworzącej otoczkę jądra ołowiu. Na łamach Physical Review Letters poinformowali, że grubość ta wynosi 0,28 milionowych części nanometra. A ich pomiary mają duże znaczenie dla określenia struktury i rozmiarów... gwiazd neutronowych.
Matematycy stworzyli uniwersalny wzór na kształt jajka
30 sierpnia 2021, 13:19Biolodzy, matematycy i inżynierowie od dawna przyglądali się jajkom z analitycznego punktu widzenia. Jajo musi być bowiem maksymalnie duże, by umożliwić rozwój embrionu, a jednocześnie na tyle małe i o takim kształcie, by zwierzę mogło je znieść, nie może też swobodnie toczyć się, gdy zostanie złożone. Musi być przy tym na tyle wytrzymałe, żeby możliwe było wysiadywanie.
Oumuamua i Borisov nie były jedynymi. Otacza nas wiele obiektów spoza Układu Słonecznego?
24 sierpnia 2021, 09:57Przed dwoma laty astronomowie zauważyli niezwykły obiekt, międzygwiezdną kometę. 2I/Borisov to jedyna taka kometa i zaledwie drugi – po 1U/Oumuamua – znany nam przybysz spoza Układu Słonecznego. Jednak wizyty tego typu mogą być znacznie częstsze niż nam się wydaje
W Szanghaju powstało największe muzeum astronomiczne na świecie
18 sierpnia 2021, 11:11Przed miesiącem w Szanghaju otwarto największe na świecie muzeum astronomiczne; ma ono powierzchnię ponad 39 tys. m2. Shanghai Astronomy Museum jest częścią Szanghajskiego Muzeum Nauki i Technologii. Zostało zaprojektowane przez pracownię Ennead Architects.
Imponujące osiągnięcie Austriaków. Zmierzyli oddziaływanie grawitacyjne obieku o masie pszczoły
12 marca 2021, 09:15Grawitacja to jedna z tych sił, których oddziaływanie odczuwamy bez przerwy. Należy jednocześnie do najsłabiej rozumianych zjawisk fizycznych. To najsłabsze z oddziaływań podstawowych jest jedną z przyczyn, dla których nie potrafimy zunifikować ogólnej teorii względności z mechaniką kwantową
Stworzyli czarną dziurę, potwierdzili przewidywania Hawkinga i zaobserwowali horyzont wewnętrzny
22 lutego 2021, 10:57Dziura o średnicy 0,1 mm powstała z 8000 atomów rubidu. Każdy pomiar ją niszczył, zatem naukowcy – chcąc obserwować ewolucję swojej czarnej dziury – musieli ją na nowo utworzyć, zmierzyć i znowu utworzyć. Eksperyment powtórzyli 97 000 razy, co odpowiadało 124 dniom obserwacji i pomiarów.
Etnolog o Bożym Narodzeniu: tradycje trwają, ale ich sens nam umyka
25 grudnia 2020, 17:21Niegdyś doskonale zdawano sobie sprawę, jaki jest sens poszczególnych rekwizytów, potraw, gestów; wszystko miało swój wymiar magiczny i symboliczny. Dziś wiele tradycji trwa, ale wiedza o nich umyka – mówi o Bożym Narodzeniu etnolog dr Grzegorz Odoj, prof. UŚ.
Bajkowy Szlak Bielska-Białej wzbogaci się o Smoka Wawelskiego i Barłomieja Batroliniego
21 listopada 2020, 04:44Trzeciego grudnia odsłonięty zostanie kolejny pomnik na Bajkowym Szlaku Bielska-Białej. Jak poinformował Urząd Miasta, na chodniku przy ul. 11 Listopada, na wysokości placu Wojska Polskiego, staną Smok Wawelski i Bartłomiej Bartolini herbu Zielona Pietruszka. Będzie im towarzyszyć dobrze znany miłośnikom "Porwania Baltazara Gąbki" samochód-amfibia.
