Tegoroczny Nobel z fizyki przyznany za badania nad klimatem i innymi systemami złożonymi
5 października 2021, 11:04Królewska Szwedzka Akademia Nauk ogłosiła, że tegoroczna Nagroda Nobla z fizyki została przyznana za wkład w zrozumienie złożonych systemów fizycznych. Połową nagrody podzielą się Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann za fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, obliczenie jego zmienności i wiarygodne przewidzenie procesu ocieplania się. Druga połowa trafi do Giorgio Parisiego za odkrycie współzależności nieuporządkowania i fluktuacji w systemach fizycznych, od skali atomowej po planetarną.
Wbrew teorii ewolucji, mutacje DNA nie są całkowicie przypadkowe
14 stycznia 2022, 12:12Powszechnie spotykany rzodkiewnik pospolity (Arabidopsis thaliana) może znacząco zmienić nasze rozumienie mechanizmów ewolucyjnych, pomóc w opracowaniu lepszych roślin uprawnych czy w walce z rakiem. To modelowa roślina wykorzystywana do badań w botanice (m.in. w genetyce). A najnowsze badania nad nią przyniosły zaskakujące informacje.
Oszustwa mailowe stają się coraz bardziej spersonalizowane
20 lipca 2022, 15:26Oszustwa mailowe wciąż kojarzą nam się z metodami typu „na nigeryjskiego księcia”, które są tak znane, że pojawiają się nawet w popkulturze. Obecna rzeczywistość prezentuje się jednak inaczej, a przestępcy korzystają z coraz lepiej dopracowanych metod wyłudzania danych. Nikt nie jest stuprocentowo odporny na psychologiczne sztuczki – ofiarami padają nawet eksperci cyberbezpieczeństwa.
Największe zwierzę, jakie żyło na Ziemi, zjada olbrzymią ilość mikroplastiku
2 listopada 2022, 11:28Największe zwierzę, jakie kiedykolwiek żyło na Ziemi, pochłania olbrzymią liczbę najmniejszych kawałków plastiku, donoszą naukowcy z Uniwersytetu Stanforda. Płetwal błękitny i inne walenie wchłaniają więcej mikroplastiku, niż dotychczas sądzono. I niemal cały mikroplastik, jaki trafia do ich organizmów, pochodzi z ich pokarmu, a nie z wody, którą filtrują.
Wiemy, dlaczego owady krążą wokół światła
25 kwietnia 2023, 08:30Ludzie od tysiącleci obserwowali owady gromadzące się wokół ognisk czy lamp. Zjawisko to próbowano tłumaczyć na różne sposoby, od przyciągania owadów przez światło po mylenie lampy z Księżycem, który ma pomagać owadom w nawigacji. Naukowcom udało się w końcu stworzyć prawdopodobne wyjaśnienie fenomenu. Sztuczne światło jest pułapką dla owadów przelatujących w pobliżu, a nie przyciąga owadów z dalszej odległości, mówi Samuel Fabian z Imperial College London.
Najpotężniejsze trzęsienie na Marsie nie było wywołane upadkiem meteorytu
19 października 2023, 09:03Dnia 4 maja 2022 misja InSight zarejestrowała najpotężniejsze znane nam trzęsienie na Marsie. Miało ono magnitudę 4,7, a wstrząsy przechodziły przez planetę przez co najmniej 6 godzin. Sygnał sejsmiczny podobny był do wcześniej zarejestrowanych trzęsień spowodowanych upadkiem meteorytu, więc naukowcy sądzili, że i to wydarzenie – oznaczone jako S1222a – było spowodowane upadkiem. Rozpoczęły się poszukiwania świeżego krateru. Po raz pierwszy w historii wszystkie pojazdy krążące wokół Marsa wzięły udział w tym samym projekcie badawczym.
SI znalazła różnice międzypłciowe w budowie mózgu na poziomie komórkowym
17 maja 2024, 09:10Algorytmy sztucznej inteligencji wykazały, że istnieją różnice międzypłciowe w organizacji mózgu na poziomie komórkowym. Występują one w istocie białej. To tkanka znajdująca się pod korą mózgową. Tworzy ona szlaki łączące różne części kory i obszary pozakorowe. Częścią istoty białej jest też spoidło wielkie, które łączy obie półkule.
Co uruchamia otrzepywanie się psa z wody?
3 grudnia 2024, 16:08Każdy z nas potrafi przywołać z pamięci charakterystyczny widok psa otrzepującego się po wyjściu z wody. Podobnie otrzepują się wszystkie zwierzęta posiadające futro. Jednak do niedawna nauka nie wiedziała, jaki mechanizm uruchamia takie zachowanie. O wiedzę tę wzbogacił nas właśnie profesor neurobiologii David Ginty i jego zespół z Wydziału Neurobiologii Harvard Medical School.
Niełatwo zostać geniuszem
14 września 2006, 14:18Najnowsze badania psychologiczne wskazują, że geniusze nie rodzą się geniuszami, ale wiele zawdzięczają ciężkiej pracy na ważnych z rozwojowego punktu widzenia etapach życia. Dobrze, jeśli mają swojego mistrza, który pomoże im zdobyć niezbędną wiedzę czy umiejętności.
Zestresowane warzywa i owoce są zdrowsze
8 lutego 2007, 12:56Można w to wierzyć lub nie, ale owoce i warzywa rosnące w niesprzyjających warunkach pogodowych czy atakowane przez szkodniki, czyli przeżywające większy stres, są dla ludzi zdrowsze. Wydzielają bowiem więcej przeciwutleniaczy (flawonoidów). Do takich wniosków doszli naukowcy z amerykańskiego Departamentu Rolnictwa.
