Naukowcy otworzyli drogę do uzyskania nowych gatunków roślin hodowlanych

wczoraj, 10:16

Proces zapylania to jedna z wielkich tajemnic roślin. Zagadką jest, w jaki sposób podczas jednoczesnego uwalniania olbrzymich ilości pyłku przez dziesiątki gatunków, pojedyncza roślina decyduje, które ziarno pyłku zaakceptować, a które odrzucić. Do poznania tej tajemnicy przybliżają nas prace uczonych z University of Masschusetts Amherst i Uniwersytetu Rolniczego w Szantungu w Chinach.



Całowanie pojawiło się wiele milionów lat temu i przetrwało próbę czasu?

19 listopada 2025, 12:57

Całowanie występuje u wielu gatunków zwierząt, ale z ewolucyjnego punktu widzenia to zagadka. Niesie ze sobą ryzyko transmisji chorób, a nie daje oczywistych korzyści. W wielu ludzkich kulturach ma ono znaczenie emocjonalne czy społeczne, ale nauka nie przywiązywała zbyt wielkiej wagi do ewolucyjnej historii tego gestu. Matilda Brindle (University of Oxford), Catherine F. Talbot (University College London) oraz Stuart West (Florida Institute of Technology), przeprowadzili pierwsze badania, w ramach których zrekonstruowali ewolucję pocałunku wykorzystując podejście międzygatunkowe i drzewo ewolucyjne naczelnych. Doszli do niezwykle interesujących wniosków.


Nowojorscy uczeni odwrócili proces odrzucenia świńskiej nerki przeszczepionej człowiekowi

19 listopada 2025, 09:55

Medycyna na całym świecie ma problem z niedostateczną liczbą dawców organów. By temu zaradzić od dłuższego czasu prowadzi się – z większymi lub mniejszymi sukcesami – prace nad ksenotransplantacją, czyli przeszczepianiem organów od innych gatunków zwierząt. Wykorzystuje się w tym celu świnie. Zwierzęta są poddawane genetycznym modyfikacjom, których celem jest powstrzymanie układu odpornościowego dawcy przed rozpoznaniem organu jako obcego, zaatakowanie go i odrzucenie przeszczepu. Mimo tych modyfikacji organizm człowieka nadal może zaatakować i odrzucić organ.


Indywidualna prehabilitacja przed operacją zmniejsza liczbę komplikacji pooperacyjnych

17 listopada 2025, 13:44

Zaplanowane poważne operacje wiążą się z dużym stresem, który pacjenci przeżywają na wiele tygodni przed zabiegiem. Badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Stanforda dowodzą, że indywidualna prehabilitacja prowadzona przed operacją, nie tylko zmniejsza stres i poprawia jakość życia, ale wzmacnia układ odpornościowy i skutkuje mniejszą liczbą powikłań po operacji. Uczeni ze Stanforda wskazują, że taka prehabilitacja powinna koncentrować się na odpowiednim żywieniu, aktywności fizycznej oraz treningu poznawczym i uważności.


Imbir – odpowiedź polskiego rolnictwa na zmiany klimatu?

14 listopada 2025, 15:13

Uprawa imbiru w Polsce to coś więcej niż ciekawostka. To krok w stronę bardziej różnorodnego, nowoczesnego i odpornego na zmiany klimatu rolnictwa. Wierzę, że z pasją naszego zespołu ten cel jest realny, mówi profesor Piotr Szulc z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Jeśli wszystko pójdzie po myśli naukowców polski imbir może trafić na półki sklepowe w ciągu najbliższych 3-4 lat. Uczeni z Poznania dowiedli bowiem, że imbir może rosnąć w naszym klimacie, a teraz pracują nad stworzeniem odmiany lepiej dostosowanej do polskich warunków klimatycznych i glebowych.


Rodzina od pokoleń przechowywała starą książkę. Okazało się, że to unikatowy skarb

13 listopada 2025, 10:08

W pewnej rodzinie z okolic Bergen od pokoleń znajdowała się stara książka. Rodzinna tradycja mówiła, że pochodziła ona z klasztoru na zachodzie kraju. Niedawno jej członkowie postanowili przekazać ją do Narodowej Biblioteki Norwegii. Gdy konserwator Chiara Palandri po raz pierwszy ją zobaczyła, od razu zdała sobie sprawę, że ma do czynienia z czymś unikatowym. Jej uwagę przyciągnęła niezwykła oprawa. Nigdy nie widziałam niczego podobnego, mówi Palandri. Teraz muzeum wzywa na pomoc międzynarodowych ekspertów, a dotychczasowe badania sugerują, że to jedna z trzech najstarszych, a może najstarsza, zachowana norweska książka.


Wszechświat rozszerza się coraz wolniej, nie coraz szybciej, twierdzą Koreańczycy

12 listopada 2025, 12:43

Nasze badania pokazują, że wszechświat wszedł w fazę spowalniającego rozszerzania się, a ewolucja ciemnej energii jest szybsza, niż dotychczas sądzono. Jeśli te wyniki się potwierdzą, będzie to oznaczało znaczącą zmianę paradygmatu obowiązującego w kosmologii od czasu odkrycia ciemnej energii przed 27 laty, mówi profesor Young-Wook Lee z Uniwersytetu Yonsei w Korei Południowej. Wyniki badań, opublikowane na łamach Monthly Notices of the Royal Astronomical Society podważają obowiązującą teorię, zgodnie z którą ciemna energia powoduje, że galaktyki oddalają się od siebie z coraz większą prędkością.


Topnienie biegunów będzie miało niekorzystny wpływ na ludzkie zdrowie

12 listopada 2025, 08:59

Zdaniem międzynarodowego zespołu naukowego, na czele którego stał profesor Gail Whiteman z University of Exeter, powodowane globalnym ociepleniem zmiany zachodzące w Arktyce i Antarktyce zagrażają ludzkiemu zdrowiu. Badacze przeanalizowali dostępną literaturę naukową dotyczącą m.in. zmian klimatycznych oraz zdrowia publicznego i stwierdzili, że zachodzące zmiany mogą mieć szeroki wpływ na ludzkie zdrowie – od chorób chronicznych, przez problemy psychiczne po komplikacje w czasie ciąży.


Rak płuca może powstawać przez stan zapalny

10 listopada 2025, 10:53

Najwcześniejsze etapy raka płuc mogą być napędzane przez stan zapalny, stwierdzili naukowcy z The University of Texas MD Anderson Cancer Center. Oznacza to, że skuteczną metodą leczenia na wczesnych etapach może być wzięcie na cel szlaków prozapalnych. Wyniki badań, w ramach których uczeni dokonali przestrzennej analizy zmian w ekspresji genów w komórkach w stanie przedrakowym i na późniejszych etapach rozwoju nowotworu, zostały opublikowane na łamach Cancer Cell.


Zmienia się układ sił w świecie nauki. Chiny szybko umacniają swoją pozycję

10 listopada 2025, 09:43

Na czele międzynarodowych zespołów naukowych coraz częściej będą stali badacze z Chin, informują naukowcy z Uniwersytetów w Chicago i Wuhan. Amerykanie postanowili przewidzieć, jak zmieni się rozkład sił w światowej nauce w przyszłości. W tym celu najpierw wytrenowali model sztucznej inteligencji na 80 000 artykułów naukowych opublikowanych w najlepszych magazynach naukowych świata. Algorytm dowiadywał się z nich, kto był autorem pracy, kto stał na czele zespołu badawczego. Następnie przetestowano go na bazie danych OpenAlex, w której wymienionych jest niemal 6 milionów artykułów naukowych.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy