Odkrycie menopauzy u szympansów pogłębia tajemnicę dotyczącą istnienia tego zjawiska
Nauki przyrodnicze | 30 października 2023, 10:34U pewnej grupy szympansów naukowcy udokumentowali pierwszy, poza H. sapiens i niektórymi waleniami, przypadek menopauzy wśród samic. Obserwacja tylko pogłębia tajemnice istnienia samej menopauzy oraz życia samic po utracie zdolności do rozmnażania się. W przeciwieństwie bowiem do ludzi i waleni, samice szympansów nie opiekują się dziećmi swoich krewnych. A to wskazuje na istnienie innego mechanizmu, niż znana hipoteza babki.
Biedronki azjatyckie w domu. Czy jest się czego obawiać?
Nauki przyrodnicze | 29 października 2023, 12:25Od kilkunastu lat jesienią możemy spotkać się się mediach i internecie z doniesieniami o inwazji biedronek na domy i mieszkania. Jednak nie naszych, lubianych biedronek, ale biedronki azjatyckiej (Harmonia axyridis), zwanej czasem arlekinem. Dla niektórych to poważny problem, gdyż H. axyridis może naprawdę tłumnie zawitać do miejsc, w których mieszkamy. Może być to nieco nieprzyjemne, wiązać się z niewielkimi szkodami, jednak biedronki nie są groźne, a problem szybko sam się rozwiązuje. Do następnej jesieni.
Szybkość z powolności. Uczeni zbadali najszybszy i najbardziej wydajny półprzewodnik
Technologia | 27 października 2023, 11:53Doktorant Jack Tulyag i jego zespół z Columbia University opisali na łamach Science najszybszy i najbardziej wydajny półprzewodnik, Re6Se8Cl2. Z badań wynika, że ekscytony w Re6Se8Cl2 nie rozpraszają się w kontakcie z fononami, ale łączą się z nimi, tworząc nowe kwazicząstki nazwane akustycznymi ekscytonami-polaronami. Polarony występują w wielu materiałach, ale te w Re6Se8Cl2 mają specjalną właściwość, są zdolne do transportu balistycznego, czyli bez rozpraszania.
Dzięki suszy archeolodzy mogli zbadać prekolumbijskie petroglify
Humanistyka | 27 października 2023, 09:42Dzięki suszy, największej od ponad 100 lat, archeolodzy mogli zbadać odsłonięte przez wody rzeki petroglify. Zabytki wyłoniły się na skałach w miejscu zwanym Ponta das Lajes, gdzie Rio Negro wpada do Amazonki. Rzeźby po raz pierwszy widziano w 2010 roku, jednak w bieżącym roku susza jest wyjątkowo poważna, wody rzek opadły tak bardzo, że odsłoniły duże fragmenty skał i utworzyły się piaszczyste plaże. Dzięki temu archeolodzy uzyskali dostęp do zabytków.
Jądro Marsa otacza płynny płaszcz krzemianów. To z ich powodu na planecie nie istnieje życie
Astronomia/fizyka | 26 października 2023, 16:49Jądro Marsa otoczone jest cienką warstwą roztopionych krzemianów, poinformował na łamach Nature międzynarodowy zespół naukowy. Uczeni z USA, Francji, Szwajcarii, Belgii i Wielkiej Brytanii doszli do takich wniosków na podstawie analizy danych dostarczonych przez misję InSight. Lądownik o tej samej nazwie prowadził w latach 2018–2022 badania wewnętrznej struktury Marsa.
Setki rzymskich fortów na odtajnionych zdjęciach szpiegowskich zmieniają poglądy na rolę tych budowli
Humanistyka | 26 października 2023, 13:48W latach 20. i 30. XX wieku jezuicki misjonarz, archeolog Antoine Poidebard, pionier bliskowschodniej archeologii lotniczej, udokumentował 116 rzymskich fortów i setki innych instalacji wojskowych ciągnących się na przestrzeni 1000 kilometrów wzdłuż wschodnich granic Imperium Romanum. Teraz naukowcy z Dartmouth College w USA przeanalizowali odtajnione zdjęcia z satelitów szpiegowskich z czasów Zimnej Wojny i odkryli kolejnych 396 fortów rozrzuconych w północnej części Żyznego Półksiężyca. Po niemal 100 latach zakwestionowali hipotezę Poidebarda odnośnie roli tych fortów.
Ruki zaskoczyła naukowców. To jedna z najciemniejszych rzek na Ziemi
Nauki przyrodnicze | 26 października 2023, 10:14Gdy badacze z Federalnego Instytutu Technologicznego w Zurichu dotarli nad rzekę Ruki, zaniemówili ze zdziwienia. Rzeka, jeden z dopływów Kongo, niesie tak ciemne wody, że nie widać zanurzonej w niej ręki. Zespół Travisa Drake'a, który prowadzi w Afryce badania nad cyklem węglowym rzeki Kongo, postanowił dowiedzieć się, dlaczego wody Ruki są tak ciemne. Ich badania wykazały, że Ruki jest jedną z najciemniejszych rzek na Ziemi
Marihuana szczególnie niebezpieczna dla młodzieży z predyspozycjami do zaburzeń psychicznych
Medycyna | 25 października 2023, 19:38Rekreacyjne i medyczne użycie marihuany szybko rośnie zarówno w USA, jak i poza granicami, a młodzież jest szczególnie narażona na długoterminowe negatywne oddziaływanie THC. Wiemy, że THC działa psychoaktywnie, jego stężenie w konopiach zwiększyło się 4-krotnie w ciągu ostatnich 20 lat, co stwarza szczególne niebezpieczeństwo dla nastolatków, którzy są genetycznie predysponowani do zaburzeń psychicznych, w tym do schizofrenii, mówi profesor psychiatrii Atsushi Kamiya z Johns Hopkins University School of Medicine.
Algorytm równie skutecznie jak lekarze diagnozuje zmiany skórne pod kątem nowotworów
Medycyna | 25 października 2023, 12:45Dermatolog Harald Kittler z Uniwersytetu Medycznego w Wiedniu stanął na czele austriacko-australijskiego zespołu, który porównał trafność diagnozy i zaleceń dotyczących postępowania z przebarwieniami na skórze stawianych przez lekarzy oraz przez dwa algorytmy sztucznej inteligencji pracujące na smartfonach. Okazało się, że algorytmy równie skutecznie co lekarze diagnozują przebarwienia. Natomiast lekarze podejmują znacznie lepsze decyzje dotyczące leczenia.
Trzęsienie ziemi odsłoniło wyjątkowy zabytek z czasów Azteków
Humanistyka | 25 października 2023, 10:49Przed rokiem, 19 września 2022 roku w mieście Meksyk zatrzęsła się ziemia. Trzęsienie odsłoniło wyjątkowy zabytek z czasów, gdy w miejscu dzisiejszego Ciudad de México znajdowała się stolica Azteków, Tenochtitlán. Spod ziemi wyłoniła się duża kamienna głowa Pierzastego Węża, Quetzalcoatla. Od roku eksperci z INAH (Instituto Nacional de Antropología e Historia) prowadzą prace konserwatorskie. Tym, co czyni zabytek tak wyjątkowym, są zachowane kolory i polichromia obecne na 80% powierzchni.
