Z głową w średniowieczu. Jak w XXI wieku pracuje średniowieczny kaligraf i iluminator

13 lipca 2025, 09:30

Średniowiecznej tempery nie kupi się w sklepie (w ogóle w sklepach plastycznych pod tą nazwą funkcjonują z reguły zwykłe plakatówki), muszę więc robić ją sam, przygotowując spoiwo z jajka i miodu – i ucierając je z suchymi pigmentami. Spora część pigmentów dostępnych średniowiecznemu malarzowi była wściekle toksyczna, w takich przypadkach godzę się ze współczesnymi zamiennikami: biel tytanowa zamiast ołowiowej, zieleń kobaltowa zamiast grynszpanu. Miałem kiedyś pomysł, żeby robić też własne pędzle (średniowieczną metodę znam), ale na szczęście poszedłem po rozum do głowy i zrezygnowałem. Gdybym chciał samodzielnie sporządzać wszystkie narzędzia i materiały, nie miałbym czasu na ich używanie. 


Najmłodsza wyspa w Europie to chronione naturalne laboratorium przyrodnicze

6 maja 2025, 16:22

Surtsey wynurzyła się z oceanu 14 listopada 1963 roku, około 32 km na południe od Islandii. Erupcja trwała aż do czerwca 1967 roku, wyrzucając na powierzchnię około 1,1 km3 lawy i materiałów piroklastycznych. Wyspa osiągnęła wtedy maksymalną powierzchnię 2,65 km2, lecz z powodu silnej erozji morskiej obecnie ma już tylko około 1,4 km2. Nazwę otrzymała na cześć Surtra, ognistego olbrzyma z nordyckiej mitologii. Od początku traktowano ją jako naturalne laboratorium, w którym można śledzić rozwój życia i ekosystemów na zupełnie nowym lądzie.


O zmęczeniu, po którym nie można odpocząć

10 października 2024, 19:43

Odczuwanie zmęczenia pod wpływem intensywnego wysiłku emocjonalnego, psychicznego czy fizycznego jest cechą osób zdrowych. Cechą fizjologicznego zmęczenia, które występuje u osób zdrowych, jest to, że zmniejsza się ono lub całkowicie ustępuje po efektywnym odpoczynku. W przypadku chronicznego zmęczenia, czyli np. takiego, które trwa sześć miesięcy i dłużej, może to być symptom wtórny do wielu jednostek chorobowych. Wówczas leczenie podstawowej jednostki chorobowej może zredukować nasilenie zmęczenia. Natomiast w przypadku zespołu przewlekłego zmęczenia (CFS) chroniczne zmęczenie, najczęściej definiowane jako trwające sześć miesięcy i dłużej, jest tylko jednym z elementów złożonej konstelacji symptomów.


Zimno w gębie. O chłodnych deserach z różnych części świata

28 sierpnia 2024, 17:04

Smaki deserów zależą od dostępności produktów. To, co dla nas naturalne, np. że lody są na mleku, są słodkie, z czekoladą, wanilią czy pistacjami, nie musi być standardem w innej części świata, chociaż postępująca globalizacja mocno wpływa na kuchnie. Japończycy czy Koreańczycy nie używali w kuchni praktycznie nabiału do XIX wieku, czekolada zaczęła być popularniejsza po II wojnie światowej, mąka pszenna była droga, zatem w deserach wykorzystywano lokalne produkty: fasole (w szczególności azuki), soję, orzechy, wodorosty, agar, suszone małe rybki czy skorupiaki.


Wszy były, są i będą z nami

12 lutego 2024, 18:40

Zacznijmy o początku. Od tego, jak wszy stały się krwiopijcami. Wszy pochodzą od gryzków, drobnych, wolno żyjących owadów, które nie są pasożytami, odżywiają się najczęściej resztkami organicznymi lub grzybami. Niektórzy z czytelników pewnie mieli z nimi do czynienia, część gatunków jest synantropijna, to znaczy, że występują blisko człowieka, w naszych domach.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy