Starożytni Rzymianie stworzyli samonaprawiający się beton
9 stycznia 2023, 09:41Wiele rzymskich konstrukcji wykonanych jest z betonu, w tym wzniesiony 1900 lat temu Panteon, z największą na świecie niewzmacnianą betonową kopułą. Niektóre z akweduktów są wciąż wykorzystywane. Tymczasem współczesne konstrukcje betonowe rozsypują się po kilku dekadach. Naukowcy od dawna próbują rozszyfrować tajemnice rzymskich inżynierów. Przez wiele lat sądzono, że rzymski beton jest tak wytrzymały dzięki popiołom wulkanicznym. Okazało się jednak, że posiada on jeszcze jeden – lekceważony – składnik.
Wielkie zamieszanie w maleńkim naczyniu
28 października 2009, 13:31Czynność pozornie banalna, jaką jest mieszanie cieczy, staje się nadspodziewanie trudna, gdy w grę wchodzi manipulowanie bardzo małymi objętościami płynów. Naukowcy z amerykańskiej organizacji Sandia National Laboratories (SNL) znaleźli jednak sposób na rozwiązanie tego problemu.
Koniec sporu o Polinezyjczyków
4 października 2016, 09:08Minęło zaledwie 3000 lat od czasu, gdy ludzie zasiedlili Fidżi i inne izolowane wyspy. Musieli w tym celu przebyć tysiące kilometrów otwartych oceanów. Dotychczas jednak nie wiedzieliśmy, kim byli ci nieustraszeni żeglarze
DNA może powielać się bez udziału życia
28 maja 2010, 12:05To z pewnością jedno z najbardziej sensacyjnych odkryć ostatniego czasu. Zespół naukowców z Uniwersytetu w Monachium nie tylko teoretycznie, ale praktycznie pokazał, w jaki sposób DNA może replikować się bez udziału żywych organizmów.
Góry mieszają w oceanach
19 września 2013, 12:03Procesy zachodzące w oceanach należą do najważniejszych zjawisk wpływających na klimat planety. A jednym z najistotniejszych procesów jest sposób mieszania się wód oceanicznych. Jeszcze do niedawna naukowcy nie wiedzieli, jak przebiega to mieszanie się
Interaktywna mapa genetycznej historii ludzkości
14 lutego 2014, 12:16Naukowcy z Uniwersyteckiego College'u Londyńskiego (UCL) i Uniwersytetu Oksfordzkiego stworzyli interaktywną mapę ludzkiej historii genetycznej. Obejmuje ona 95 populacji z całego świata i demonstruje prawdopodobny genetyczny wpływ europejskiego kolonializmu, arabskiego handlu niewolnikami, Imperium Mongolskiego i podróży europejskich handlarzy wzdłuż Szlaku Jedwabnego.
Mieszając, wzbogacają i utrwalają
21 kwietnia 2016, 11:09Tak jak ludzie produkujący perfumy, lemury katta (Lemur catta) tworzą własne mieszaniny zapachów, które mają bogatszą woń i dłużej się utrzymują.
Krzyżowcy kształtowali historię, ale nie genom mieszkańców Bliskiego Wschodu
19 kwietnia 2019, 05:06W średniowieczu setki tysięcy mieszkańców Europy migrowało na Bliski Wschód, by wziąć udział w krucjatach. Wielu z nich na stałe osiadło na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego. Grupa naukowców z Wellcome Sanger Institute, University of Cambridge, Bournemouth University, Uniwersytetu w Leuven oraz Instytutu Orientalistyki w Bejrucie postanowiła pogłębić wiedzę o krucjatach, badając DNA osób, biorących w nich udział.
Pojawienie się łaciny wywołało... rozkwit pisma runicznego. Średniowieczna Norwegia była dwujęzyczna
12 października 2020, 18:19Dobrze znany jest fakt, że w epoce wikingów oraz późniejszym średniowieczu na terenie dzisiejszej Norwegii posługiwano się runami. Obecnie nikt ich już nie używa. Najnowsze badania pokazują, że przejście z pisma runicznego na alfabet łaciński nie tylko trwało znacznie dłużej niż sądzono, ale że pojawienie się łaciny spowodowało... prawdziwy rozkwit pisma runicznego.
Tanio i toksycznie. Czy możemy poradzić sobie bez soli drogowej?
3 lutego 2022, 18:29Każdej zimy na polskie drogi wysypuje się setki tysięcy ton soli drogowej. Ile dokładnie? Trudno powiedzieć. Dość wspomnieć, że Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad szacuje, że obecnej zimy może zużyć około 500 000 ton soli drogowej, 3400 ton chlorku wapnia i 31 000 materiałów uszorstniających. A trzeba pamiętać, że GDDKiA zarządza zaledwie około 4% polskich dróg