Uczeni z Polski współtwórcami bioczujnika wykrywającego raka płuc z oddechu Agnieszka Jastrzębska z Politechniki Warszawskiej i Amil Aligayev z Narodowego Centrum Badań Jądrowych, we współpracy z uczonymi z Chin, opracowali niezwykle czuły biosensor do diagnozowania raka płuc z oddechu.
Modele klimatyczne swoje, a Ocean Południowy swoje. Wiemy, skąd ta rozbieżność Światowe oceany pochłaniają około 25% antropogenicznej emisji dwutlenku węgla, z czego sam Ocean Południowy pochłania aż 40% – czyli nawet 4 miliardy ton – co czyni go najważniejszym regionem spowalniającym globalne ocieplanie.
Udało się rozwiązać zagadkę nietypowego pochówku z epoki rzymskiej w dzisiejszej Chorwacji W 2011 roku w Osijeku w Chorwacji podczas prac archeologicznych trafiono na nietypowy masowy grób – zwłoki siedmiu mężczyzn, które wrzucono do studni.
Ciekawostki
Duńska poczta państwowa jako pierwsza na świecie przestaje dostarczać listy
27 grudnia 2025, 10:34Już za kilka dni, 30 grudnia, państwowy PostNord dostarczy ostatni w Danii fizyczny list. Duńczycy coraz rzadziej wysyłają listy za pomocą tradycyjnej poczty. Od 2000 roku liczba przesyłek listowych zmniejszyła się o 90%. Z duńskich ulic zniknęło już 1500 obecnych tam jeszcze skrzynek pocztowych, zwolnionych zostało też 1500 pracowników.
Medycyna
Dieta wysokotłuszczowa i rak wątroby. Naukowcy poznali mechanizm powstawania choroby
23 grudnia 2025, 11:33Dieta wysokotłuszczowa to jeden z najważniejszych czynników ryzyka rozwoju raka wątroby. Autorzy nowych badań odkryli mechanizm powstawania tej choroby. Okazało się, że w reakcji na dużą ilość tłuszczu w diecie dojrzałe hepatocyty wracają do stanu komórek niedojrzałych, podobnych do komórek macierzystych. To pozwala im przetrwać niekorzystne warunki spowodowane przez dietę z dużą ilością tłuszczu, jednak powoduje, że w dłuższej perspektywie są bardziej podatne na rozwój guza nowotworowego.
Astronomia/fizyka
Wielkie zderzenie w Fomalhaut. Do takich kolizji dochodziło, gdy powstawał Układ Słoneczny
22 grudnia 2025, 11:52Fomalhaut to jedna z najjaśniejszych gwiazd na nocnym niebie. Znajduje się w odległości 25 lat świetlnych od nas w gwiazdozbiorze Ryba Południowa i jest bardziej masywna, jaśniejsza oraz znacznie młodsza od Słońca. Ma zaledwie 440 milionów lat. Otaczają ją liczne pierścienie szczątków, z których formuje się układ planetarny. Grupa naukowców z USA, Chin, Niemiec, Wielkiej Brytanii i Chile wykorzystała Teleskop Hubble'a do zobrazowania gwałtownych kolizji, do jakich dochodzi w tworzącym się systemie. Kolizji podobnych do tych, jakie miały miejsce, gdy tworzył się Układ Słoneczny.
Nauki przyrodnicze
W czasie pandemii COVID w Los Angeles doszło do... zmiany kształtu dziobów ptaków
22 grudnia 2025, 10:39Pandemia COVID-19 wpłynęła nie tylko na ludzi, ale i na zwierzęta. Mniejszy hałas, zanieczyszczenia, mniej ekspansywnej ludzkiej aktywności spowodowały, że świat przyrody odetchnął z ulgą. Jednym z symboli tego czasu stał się widok meduzy płynącej w przejrzystej w końcu wodzie weneckich kanałów. Jednak, jak się okazuje, zmiany zachodziły też w morfologii zwierząt. Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles informują, że mieszkające w mieście ptaki, które wykluły się w czasie pandemii, miały dłuższe i bardziej smukłe dzioby. Bardziej przypominały one dzioby ptaków żyjących poza miastami.
Nauki przyrodnicze
Jaskinie morskie pełne plastikowych śmieci. To zagrożenie dla mniszki śródziemnomorskiej
21 grudnia 2025, 09:29Po raz kolejny okazuje się, że w stwierdzeniu, że ludzie zanieczyścili odpadami całą planetę, nie ma przesady. Naukowcy z Izraela i Cypru poinformowali, że znaleźli śmieci w każdej badanej jaskini morskiej. Uczeni przeprowadzili analizy w 23 jaskiniach u wybrzeży Cypru i znaleźli ponad 24 000 odpadków o łącznej masie 176 kg. Najpowszechniej występowały wśród nich tworzywa sztuczne, stanowiące 66% śmieci. Odkrycie nie tylko wskazuje na znaczne zanieczyszczenie kolejnego ekosystemu, ale jest też o tyle niepokojące, że jaskinie są schronieniem zagrożonej mniszki śródziemnomorskiej.
Ciekawostki
Systemy AI emitują tyle CO2 co Nowy Jork, a ich zużycie wody sięga 9% zużycia całej Polski
19 grudnia 2025, 19:17Od czasu upublicznienia systemu ChatGPT pod koniec 2022 roku jesteśmy świadkami niezwykłej popularności i rosnącego zapotrzebowania na systemy sztucznej inteligencji. Już w 2024 roku Międzynarodowa Agencja Energii szacowała, że systemy AI odpowiadają za 15% zapotrzebowania centrów bazodanowych na energię (z wyłączeniem systemów do kopania kryptowalut). Jednocześnie IEA oceniała, że systemy bazodanowe na całym świecie zużywają 182 milionów ton CO2 i 560 miliardów litrów wody. Są to jednak szacunki bardzo niedokładne.
Nauki przyrodnicze
W czasie pandemii COVID w Los Angeles doszło do... zmiany kształtu dziobów ptaków
22 grudnia 2025, 10:39Pandemia COVID-19 wpłynęła nie tylko na ludzi, ale i na zwierzęta. Mniejszy hałas, zanieczyszczenia, mniej ekspansywnej ludzkiej aktywności spowodowały, że świat przyrody odetchnął z ulgą. Jednym z symboli tego czasu stał się widok meduzy płynącej w przejrzystej w końcu wodzie weneckich kanałów. Jednak, jak się okazuje, zmiany zachodziły też w morfologii zwierząt. Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles informują, że mieszkające w mieście ptaki, które wykluły się w czasie pandemii, miały dłuższe i bardziej smukłe dzioby. Bardziej przypominały one dzioby ptaków żyjących poza miastami.
Astronomia/fizyka
Wielkie zderzenie w Fomalhaut. Do takich kolizji dochodziło, gdy powstawał Układ Słoneczny
22 grudnia 2025, 11:52Fomalhaut to jedna z najjaśniejszych gwiazd na nocnym niebie. Znajduje się w odległości 25 lat świetlnych od nas w gwiazdozbiorze Ryba Południowa i jest bardziej masywna, jaśniejsza oraz znacznie młodsza od Słońca. Ma zaledwie 440 milionów lat. Otaczają ją liczne pierścienie szczątków, z których formuje się układ planetarny. Grupa naukowców z USA, Chin, Niemiec, Wielkiej Brytanii i Chile wykorzystała Teleskop Hubble'a do zobrazowania gwałtownych kolizji, do jakich dochodzi w tworzącym się systemie. Kolizji podobnych do tych, jakie miały miejsce, gdy tworzył się Układ Słoneczny.
Medycyna
Dieta wysokotłuszczowa i rak wątroby. Naukowcy poznali mechanizm powstawania choroby
23 grudnia 2025, 11:33Dieta wysokotłuszczowa to jeden z najważniejszych czynników ryzyka rozwoju raka wątroby. Autorzy nowych badań odkryli mechanizm powstawania tej choroby. Okazało się, że w reakcji na dużą ilość tłuszczu w diecie dojrzałe hepatocyty wracają do stanu komórek niedojrzałych, podobnych do komórek macierzystych. To pozwala im przetrwać niekorzystne warunki spowodowane przez dietę z dużą ilością tłuszczu, jednak powoduje, że w dłuższej perspektywie są bardziej podatne na rozwój guza nowotworowego.
Ciekawostki
Duńska poczta państwowa jako pierwsza na świecie przestaje dostarczać listy
27 grudnia 2025, 10:34Już za kilka dni, 30 grudnia, państwowy PostNord dostarczy ostatni w Danii fizyczny list. Duńczycy coraz rzadziej wysyłają listy za pomocą tradycyjnej poczty. Od 2000 roku liczba przesyłek listowych zmniejszyła się o 90%. Z duńskich ulic zniknęło już 1500 obecnych tam jeszcze skrzynek pocztowych, zwolnionych zostało też 1500 pracowników.
Nauki przyrodnicze
W czasie pandemii COVID w Los Angeles doszło do... zmiany kształtu dziobów ptaków
22 grudnia 2025, 10:39Pandemia COVID-19 wpłynęła nie tylko na ludzi, ale i na zwierzęta. Mniejszy hałas, zanieczyszczenia, mniej ekspansywnej ludzkiej aktywności spowodowały, że świat przyrody odetchnął z ulgą. Jednym z symboli tego czasu stał się widok meduzy płynącej w przejrzystej w końcu wodzie weneckich kanałów. Jednak, jak się okazuje, zmiany zachodziły też w morfologii zwierząt. Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles informują, że mieszkające w mieście ptaki, które wykluły się w czasie pandemii, miały dłuższe i bardziej smukłe dzioby. Bardziej przypominały one dzioby ptaków żyjących poza miastami.
Astronomia/fizyka
Wielkie zderzenie w Fomalhaut. Do takich kolizji dochodziło, gdy powstawał Układ Słoneczny
22 grudnia 2025, 11:52Fomalhaut to jedna z najjaśniejszych gwiazd na nocnym niebie. Znajduje się w odległości 25 lat świetlnych od nas w gwiazdozbiorze Ryba Południowa i jest bardziej masywna, jaśniejsza oraz znacznie młodsza od Słońca. Ma zaledwie 440 milionów lat. Otaczają ją liczne pierścienie szczątków, z których formuje się układ planetarny. Grupa naukowców z USA, Chin, Niemiec, Wielkiej Brytanii i Chile wykorzystała Teleskop Hubble'a do zobrazowania gwałtownych kolizji, do jakich dochodzi w tworzącym się systemie. Kolizji podobnych do tych, jakie miały miejsce, gdy tworzył się Układ Słoneczny.
Medycyna
Dieta wysokotłuszczowa i rak wątroby. Naukowcy poznali mechanizm powstawania choroby
23 grudnia 2025, 11:33Dieta wysokotłuszczowa to jeden z najważniejszych czynników ryzyka rozwoju raka wątroby. Autorzy nowych badań odkryli mechanizm powstawania tej choroby. Okazało się, że w reakcji na dużą ilość tłuszczu w diecie dojrzałe hepatocyty wracają do stanu komórek niedojrzałych, podobnych do komórek macierzystych. To pozwala im przetrwać niekorzystne warunki spowodowane przez dietę z dużą ilością tłuszczu, jednak powoduje, że w dłuższej perspektywie są bardziej podatne na rozwój guza nowotworowego.
Ciekawostki
Duńska poczta państwowa jako pierwsza na świecie przestaje dostarczać listy
27 grudnia 2025, 10:34Już za kilka dni, 30 grudnia, państwowy PostNord dostarczy ostatni w Danii fizyczny list. Duńczycy coraz rzadziej wysyłają listy za pomocą tradycyjnej poczty. Od 2000 roku liczba przesyłek listowych zmniejszyła się o 90%. Z duńskich ulic zniknęło już 1500 obecnych tam jeszcze skrzynek pocztowych, zwolnionych zostało też 1500 pracowników.
Zostań Patronem
Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.
Zobacz listę Patronów KopalniWiedzy
Wywiad
Polska – kraj wsi czy miast?
Na skutek rozkładu systemu planowania przestrzennego powstały „niedomieścia”, czyli takie dziwne twory nie będące ani wsią, ani miastem. Nie chodzi tu jednak o dobrze zaplanowane osiedla jak Podkowa Leśna, ale o wsie, które zostały gwałtownie zmienione przez budowę domów jednorodzinnych przez mieszkańców pobliskich miast. Takie miejsca są ułomne pod względem infrastruktury społecznej, cierpią na wykluczenie komunikacyjne i drenują z wielkich miast podatki.
REKLAMA
Artykuły
Domowy relaks w dobrym stylu – przegląd najwygodniejszych kapci
Domowy odpoczynek po pracy zaczyna się zazwyczaj w momencie, gdy wsuwamy zmęczone stopy w miękkie i przytulne kapcie. Wybór odpowiedniego modelu ma ogromny wpływ na naszą postawę oraz ogólną regenerację organizmu podczas wieczornego relaksu w zaciszu własnego salonu. Warto zatem poświęcić chwilę, aby zrozumieć, jakie parametry techniczne decydują o najwyższym komforcie codziennego użytkowania obuwia domowego w każdych warunkach.
Polecane książki
Richard Dawkins to niewątpliwie jedno z najgłośniejszych nazwisk nauki w ostatnich dekadach. Zoolog, etolog, biolog ewolucyjny, autor wielu poczytnych książek. Właściwie nikomu, kto chociaż trochę interesuje się nauką, jego nazwisko nie powinno być obce. W ostatnim czasie w Polsce ukazała się jego najnowsza książka „Genetyczna księga umarłych. Darwinowska refleksja”.
więcej