Nauki przyrodnicze

Humbaki zmieniły termin migracji. To może zwiastować problemy

18 lipca 2025, 17:37

Humbaki przepływające w pobliżu Australii zmieniły termin migracji, a przyczyna tego stanu rzeczy leży prawdopodobnie w ocieplających się wodach Oceanu Południowego. Profesor Rebecca Dunlop z University of Queensland poinformowała, że badania akustyczne i zwiady lotnicze prowadzone wzdłuż wschodnich wybrzeży Australii pokazały, że humbaki wracają z północy na południe o 3 tygodnie wcześniej, niż robiły to 21 lat temu.

Zdrowie/uroda

Jeden skan mózgu wystarczy, by określić tempo starzenia się i ryzyko chorób

18 lipca 2025, 13:06

Upływający czas zmienia nas w różnym tempie, a najbardziej chyba widocznym przypomnieniem tego zjawiska są spotkania klasowe po dekadach. Jedni ich uczestnicy są bardzo sprawni fizycznie i umysłowo, inni zaczynają odczuwać upływ czasu wcześniej. Naukowcy z Duke University, Harvard University i University of Otago poinformowali o opracowaniu narzędzia, które na podstawie jednego badania MRI jest w stanie stwierdzić, jak szybko starzeje się nasz mózg i oszacować ryzyko wystąpienia chorób neurodegeneracyjnych w późniejszym wieku.

Humanistyka

Sensacyjne odkrycie we Włoszech. Nietknięty etruski grobowiec sprzed 2600 lat

18 lipca 2025, 11:29

W San Giuliano, jednej z najważniejszych etruskich nekropolii w środkowych Włoszech, odkryto nietknięty grobowiec sprzed 2600 lat. To jedno z najważniejszych w ostatnich dekadach odkryć dotyczących cywilizacji Etrusków. Międzynarodowy zespół badaczy, pracujący pod kierunkiem doktora Davide Zoriego z Baylor University, znalazł wewnątrz komory grobowej szczątki czterech osób.

Humanistyka

Ślady z izraelskich jaskiń sugerują, że neandertalczycy mieli różne tradycje kulinarne

17 lipca 2025, 15:36

Sposoby przygotowywania i podawania potraw są od tysiącleci elementem ludzkiej kultury. Znamy kuchnię polską, francuską czy japońską, kuchnie regionalne. Rodzi się więc pytanie, od jak dawna możemy mówić o tradycji kulinarnej. Kiedy zaczęły powstawać pierwsze przepisy, przekazywane z pokolenia na pokolenie? Kto je stworzył? Czy tradycja kulinarna jest cechą wyłącznie Homo sapiens? A może rodzinne przepisy mieli też inne gatunki człowieka? Przeprowadzone w Izraelu badania sugerują, że o tradycjach kulinarnych można mówić już w przypadku neandertalczyków.

Astronomia/fizyka

Subaru odkrył czwarty sednoid. Może mieć on znaczenie dla poszukiwań Planety X

17 lipca 2025, 12:25

Japoński teleskop Subaru pracujący w ramach projektu FOSSIL (Formation of the Outer Solar System: An Icy Legacy) odkrył czwarty znany nam sednoid – obiekt oznaczony tymczasowo jako 2023 KQ14. Subaru zarejestrował go w marcu, maju i sierpniu 2023 roku, a obserwacje przeprowadzone w roku 2024 oraz przeszukiwanie archiwów pozwoliły na przeanalizowanie orbity obiektu w ciągu ostatnich 19 lat. Dzięki temu dowiedzieliśmy się, że to sendoid, że nawet jak na sednoidy jest wyjątkowy i że może mieć znaczenie dla poszukiwań Planety X, hipotetycznej dziewiątej planety Układu Słonecznego.

Nauki przyrodnicze

Dźwiękowa komunikacja między roślinami a zwierzętami

17 lipca 2025, 10:05

Ćmy decydują o tym, gdzie złożyć jaja na podstawie... dźwięków wydawanych przez rośliny – donoszą naukowcy z Uniwersytetu w Tel Awiwie. Okazuje się zatem, że nie tylko rośliny modyfikują swoje zachowanie, odbierając dźwięki wydawane przez owady – o czym pisaliśmy niedawno – ale również zwierzęta reagują na dźwięki wydawane przez rośliny. I podejmują na tej podstawie jedne z najważniejszych decyzji w ich życiu.

więcej informacji

Zostań Patronem

Patronite Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy. Zobacz listę Patronów KopalniWiedzy

Wywiad

Z głową w średniowieczu. Jak w XXI wieku pracuje średniowieczny kaligraf i iluminator

Średniowiecznej tempery nie kupi się w sklepie (w ogóle w sklepach plastycznych pod tą nazwą funkcjonują z reguły zwykłe plakatówki), muszę więc robić ją sam, przygotowując spoiwo z jajka i miodu – i ucierając je z suchymi pigmentami. Spora część pigmentów dostępnych średniowiecznemu malarzowi była wściekle toksyczna, w takich przypadkach godzę się ze współczesnymi zamiennikami: biel tytanowa zamiast ołowiowej, zieleń kobaltowa zamiast grynszpanu. Miałem kiedyś pomysł, żeby robić też własne pędzle (średniowieczną metodę znam), ale na szczęście poszedłem po rozum do głowy i zrezygnowałem. Gdybym chciał samodzielnie sporządzać wszystkie narzędzia i materiały, nie miałbym czasu na ich używanie. 

REKLAMA

Artykuły

Jak dobrać rozmiar telewizora do pomieszczenia?

Posiadanie dużego telewizora w salonie kojarzy się z kinowymi wrażeniami we własnym domu. Jednak wybór zbyt wielkiego ekranu do małego pokoju może zamiast przyjemności przynieść dyskomfort – zarówno dla oczu, jak i dla aranżacji wnętrza. Z drugiej strony zbyt mały telewizor w przestronnym salonie sprawi, że domownicy będą mrużyć oczy, próbując dostrzec szczegóły z kanapy. Kluczem jest dobranie rozmiaru telewizora odpowiednio do wielkości pomieszczenia, odległości widzów od ekranu oraz stylu życia użytkowników. Najlepiej jest zatem znaleźć złoty środek – tak by oglądanie ulubionych filmów i seriali było komfortowe, a nowy ekran stał się naturalną częścią wystroju.




Grawitacja jako "pomiar" piepszot, 6 godz. temu
Dziad zamknięty... ex nihilo, wczoraj, 18:12
3SAT na 2WQC peceed, wczoraj, 17:38
3SAT na 2WQC Jarek Duda, wczoraj, 17:26
3SAT na 2WQC peceed, wczoraj, 17:09
ostatnia aktywność

Polecane książki

W 80 gier dookoła świata. Matematyk odkrywa tajemnice najznamienitszych gier

Cóż to jest za książka! Zupełnie inna niż się wydaje. Bo gdy widzimy, że „matematyk odkrywa tajemnice najznamienitszych gier”, od razu wydaje nam się, że książka będzie pełna wzorów, wariantów rozgrywek. Wydaje się, że autor zaprezentuje zwycięskie strategie. Ale nic z tego.

więcej