
Rozwiązano zagadkę średniowiecznego biskupa, „odkrywcy” grobu apostoła w Santiago de Compostela
16 sierpnia 2024, 14:32Santiago de Compostela to jedno z najważniejszych duchowych centrów chrześcijaństwa. Początki jego historii znamy dzięki dokumentom z XI i XII wieku, w którym zapisano ustnie przekazywaną tradycję. Dowiadujemy się z nich, że pomiędzy 820 a 830 rokiem pustelnik imieniem Pelayo zaobserwował deszcz gwiazd spadających na pole. Poszedł przyjrzeć się temu miejscu i zauważył tam starożytne mauzoleum. O odkryciu poinformował biskupa Teodomiro z Iria-Flavia

Duży ludzki mózg pojawił się dzięki fermentowanej żywności?
12 sierpnia 2024, 13:09Z jakiego powodu pojawił się duży mózg? Objętość mózgu przedstawicieli taksonu Australopithecine, z którego prawdopodobnie wyewoluował rodzaj Homo, była około 3-krotnie mniejsza, niż mózgu H. sapiens. Tkanka mózgowa jest bardzo wymagająca pod względem metabolicznym, wymaga dużych ilości energii. Co spowodowało, że w pewnym momencie zaczęła się tak powiększać? Najprawdopodobniej było to związane z dietą, a jedna z najbardziej rozpowszechnionych hipotez mówi, że to opanowanie ognia dało naszym przodkom dostęp do większej ilości kalorii. Jednak hipoteza ta ma poważną słabość.

Podwodny pojazd zbadał spód lodowca szelfowego w Antarktyce Zachodniej
12 sierpnia 2024, 12:03Autonomiczny pojazd podwodny „Ran” z Uniwersytetu w Göteborgu zbadał spód Lodowca Szelfowego Dotsona w Zachodniej Antarktyce. „Ran”, wysłany przez międzynarodowy zespół naukowy, wpłynął na odległości 17 kilometrów do zagłębienia znajdującej się pod lodowcem. W sumie w ciągu 27-dniowej misji pojazd przepłynął ponad 1000 kilometrów, skanując spód lodowca za pomocą zaawansowanego sonaru. Zdobyta w ten sposób wiedza przyda się między innymi podczas badań nad przyszłością lodowców i zmian poziomu oceanów.

Badania DNA rozwiązały królewską zagadkę, którą żyła Europa w XIX wieku
2 sierpnia 2024, 11:17Historia Kaspara Hausera, zwanego „sierotą Europy”, rozpalała w XIX wieku wyobraźnię całej Europy. Ten niezwykle zagadkowy mężczyzna, jego tajemnicze życie i śmierć od dwóch wieków są inspiracją dla artystów. O pochodzeniu Kaspara nie wiadomo nic pewnego, mimo że jego postać to jedna z najgłośniejszych tajemnic XIX wieku. Popularna teoria głosi, że był synem księcia Badenii, który jako dziecko został podmieniony i przetrzymywany w izolacji, by wprowadzić na tron boczną linię rodziny książęcej. Na łamach iScience opisano właśnie wyniki badań materiału genetycznego Kaspara.

Dieta wegańska odmładza? Tempo zmian zaskoczyło badaczy
31 lipca 2024, 09:22Badania przeprowadzone na bliźniętach jednojajowych sugerują, że dieta wegańska może znacząco obniżać wiek biologiczny i to w bardzo krótkim czasie. Eksperyment zorganizowali naukowcy ze Stanford Prevention Research Center na Uniwersytecie Stanforda oraz z TruDiagnostics, laboratorium specjalizującego się w testach i badaniach epigenetycznych. Jego celem było sprawdzenie, jak dieta wegańska wpływa na wiek biologiczny w porównaniu z tradycyjną dietą.

Wyjątkowa reakcja w Berkeley Lab. To ważny krok w kierunku odkrycia nowego pierwiastka
24 lipca 2024, 10:26Naukowcy z Lawrence Berkeley National Laboratory (LBNL) odkryli dotychczas 16 ze 118 znanych pierwiastków. Teraz są na najlepszej drodze do stworzenia kolejnego pierwiastka, oznaczonego numerem atomowym 120. Podczas konferencji Nuclear Structure 2024 poinformowali u udanym wytworzeniu superciężkiego liwermoru o liczbie atomowej 116 za pomocą wiązki tytanu-50.

To jedno z najważniejszych odkryć oceanograficznych. Każe ono przemyśleć historię życia na Ziemi
23 lipca 2024, 10:20Głęboko pod powierzchnią oceanu, w miejscu, w którym fotosynteza jest niemożliwa, coś wytwarza olbrzymie ilości tlenu. Odkryliśmy dodatkowe źródło tlenu na Ziemi, inne niż fotosynteza, mówi jeden z autorów badań, Andrew Sweetman, ekolog dna morskiego w Szkockim Towarzystwie Nauki o Morzu (SAMS). Zdaniem uczonego, odkrycie może mieć wpływ zarówno dla rozumienia początków życia, jak i dla planów aktywności górniczej w tym regionie.

Na nowozelandzkiej plaży znaleziono zwłoki najrzadszego i najsłabiej poznanego walenia
18 lipca 2024, 08:40Na plaży w pobliżu Taiari Mouth w nowozelandzkim regionie Otago ocean wymył na brzeg ciało najrzadszego znanego ludziom wieloryba. Mesoplodon traversii jest tak rzadko widywany przez ludzi, że praktycznie nic o nim nie wiemy. Najnowsze znalezisko daje niepowtarzalną okazję do lepszego poznania tych zwierząt, gdyż zwłoki 5-metrowego samca są w dobrym stanie. Tak dobrym, że po raz pierwszy można będzie przeprowadzić sekcję zwłok zwierzęcia.

Geny powodujące przybieranie na wadze, przyspieszają dojrzewanie u dziewczynek
9 lipca 2024, 10:30Wiele genów, poprzez spowodowanie przybierania na wadze, może przyspieszać termin pierwszej miesiączki u dziewcząt. To zaś może prowadzić do wielu poważnych problemów zdrowotnych w późniejszym życiu, mówi profesor John Perry z University of Cambridge. Jest on członkiem międzynarodowego zespołu naukowego, który przeprowadził największe z dotychczasowych badań nad wpływem różnych wariantów genów na dojrzewanie dziewcząt.

Tego nie wiedziałeś - właściwości i ciekawostki o substancjach klejących
4 lipca 2024, 20:21Substancje klejące są nieodłącznym elementem naszego codziennego życia. Od naprawy domowych sprzętów po zaawansowane zastosowania przemysłowe, kleje odgrywają kluczową rolę w łączeniu różnorodnych materiałów. W tym artykule przyjrzymy się bliżej różnym rodzajom klejów, ich właściwościom oraz ciekawostkom związanym z ich zastosowaniem.