![](/media/lib/443/n-slownik-7f42150b26e6a17cb2ba7308eab74537.jpg)
Na najstarszym uniwersytecie Azji znaleziono niezwykły hiszpańsko-chiński słownik sprzed 400 lat
15 lutego 2021, 04:54W archiwach Papieskiego i Królewskiego Uniwersytetu Świętego Tomasza na Filipinach znaleziono najstarszy i niezwykle rozbudowany słownik hiszpańsko-chiński. Wyjątkowy zabytek, Diccionario Hispano-Sinicum (DHS), liczy sobie około 400 lat i został w przeszłości oznaczony jako „mało użyteczny”. To bardzo dalekie od prawdy, komentuje profesor Henning Klotter
![](/media/lib/303/n-huang-061b24e3f4c3b1e18ed51af7f52d1b2e.jpg)
Automatyczny tłumacz dorównał człowiekowi
16 marca 2018, 10:47Badacze z Microsoftu poinformowali na oficjalnym blogu o stworzeniu pierwszego automatycznego tłumacza, który przekłada tekst chiński na angielski równie szybko i dokładnie co człowiek. Stworzenie maszynowego systemu tłumaczącego, który będzie dorównywał człowiekowi to marzenie wielu ekspertów. Nie przypuszczaliśmy, że uda się je zrealizować tak szybko, mówi Xuedong Huang, jeden z badaczy Microsoftu.
![](/media/lib/323/n-koran-b863db900be4f3f0114c64510c4db254.jpg)
Najstarszą, nieznaną wersję polskiego przekładu Koranu wydadzą filolodzy z Torunia
4 października 2018, 13:13Najstarszą i nieznaną do tej pory wersję polskiego przekładu Koranu wydadzą filolodzy z Centrum Badań Kitabistycznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Autorami przekładu są Ignacy Domeyko oraz ks. Dionizy Chlewiński. Znak wodny na kartach rękopisu wskazuje na 1821 rok.
![](/media/lib/268/n-codex_mendoza_folio_67r_bottom-3763fa6f83697758ebaf26bb2e549c70.jpg)
Unikatowy dokument nt. Azteków badany w Polsce
17 lutego 2017, 06:17Jest niepozorny. Liczy 80 wydłużonych kartek; formatem i objętością przypomina atlas samochodowy. To unikatowy fragment spisu ludności azteckiej z obszaru dzisiejszego Meksyku, który wykonano 500 lat temu. Dokument odkryto kilkanaście lat temu w... Bibliotece Jagiellońskiej UJ w Krakowie. Jego tłumaczenia i opracowania podjął się zespół pod kierunkiem dr Julii Madajczak z Wydziału Artes Liberales UW.
![](/media/lib/32/mozg-hologram-b0191ce6d382dc5fe906e685a7247bba.jpg)
Mózgowy podpowiadacz
15 października 2009, 10:07Mózg dysponuje mechanizmem przypominającym słownik z edytorów tekstów czy telefonów komórkowych. Dzięki niemu potrafi automatycznie dokańczać zdania zapisane przez innych ludzi. Badacze z Uniwersyteckiego College'u Londyńskiego uważają, że to zaburzenie jego działania stanowi przyczynę problemów z płynnym czytaniem u osób z dysleksją (Nature).
![](/media/lib/553/i-majmonides-e4ee1aa757ece975835c803de1c15e27.jpg)
Niezwykłe znalezisko w uniwersyteckiej bibliotece. Nieznane zapiski samego Majmonidesa
21 czerwca 2023, 08:53Jeden z profesorów wizytujących na University of Cambridge odnalazł w tamtejszych zbiorach bibliotecznych nieznany tekst zapisany przed 900 laty ręką samego Majmonidesa. Rabbi Mosze ben Majmon był najwybitniejszym i najbardziej wpływowym filozofem żydowskim średniowiecza, autorem najważniejszego komentarza do Talmudu, astronomem i filozofem. Był też osobistym lekarzem Saladyna. Prace Majonidesa wpłynęły zarówno na św. Tomasza z Akwinu, jak na Newtona
![](/media/lib/191/n-ahmose-e336db1c939bc6830bbbe51fb38925a8.jpg)
Stela Burzy, wulkan i nowa chronologia historyczna
3 kwietnia 2014, 09:09Nowe tłumaczenie egipskiej Steli Burzy może skłonić ekspertów do zmiany chronologii historii Egiptu. Dwóch naukowców z Instytutu Orientalistyki Uniwersytetu w Chicago uważa, że Stela Burzy opisuje pogodę, jaka występowała po wybuchu wulkanu Thera.
Klucz do języka niemowlaka
5 grudnia 2006, 18:28Priscilla Dunstan uważa, że odkryła 5 używanych przez płaczące niemowlęta "słów". Za ich pomocą maluchy mają się porozumiewać ze swoimi rodzicami.
![](/media/lib/272/n-lacinaarabski-a3b4ba1f5734a9f2fba06f945253d871.jpg)
Profesor Glei bada, dlaczego łacina nie zginęła
29 marca 2017, 05:08Łacina to niezwykły język. Od setek lat nie ma on rodzimych użytkowników, nikt nim na co dzień nie mówi, a mimo to język nie zaginął. Miliony osób uczą się łaciny, dziesiątki tysięcy ją znają. Język nie jest wykorzystywany do rozmów, ale do pisania i czytania już tak. Profesor Reinhold Glei z Instytutu Filologii Łacińskiej Uniwersytetu Zagłębia Ruhry w Bochum bada, dlaczego łacina nie zniknęła.
![](/media/lib/15/1190110348_666679-faec5d7c454070516dd4f2c37330ba39.jpeg)
n.Fluent w 12 językach
24 listopada 2009, 13:04Badacze z IBM-a informują o opracowaniu technologii n.Fluent, która pozwala na tłumaczenie w czasie rzeczywistym tekstów pomiędzy angielskim a 11 innymi językami. Technologia testowana jest przez pracowników IBM-a rozsianych w ponad 170 krajach.