
Nastolatki coraz częściej niedoszacowują własnej wagi. To groźne zjawisko
5 lipca 2023, 12:15Badania przeprowadzone na 745 000 nastolatków z 41 krajów Europy i Ameryki Północnej wykazały, że coraz więcej z nich niedoszacowuje swojej masy ciała. Analiza danych zebranych w latach 2002–2018 pokazuje również znaczący spadek liczby osób uznających swoją wagę za zbyt dużą. Międzynarodowy zespół ekspertów, którzy prowadzili badania, ostrzega, że zaobserwowane trendy są niebezpieczne. Mogą bowiem zaprzepaścić walkę z epidemią otyłości.

Niezwykłe odkrycie na Borneo. Palma, która kwitnie i owocuje pod ziemią
27 czerwca 2023, 09:08Uczeni z Królewskich Ogrodów Botanicznych w Kew i ich partnerzy poinformowali o odkryciu pierwszego gatunku palmy (Arecaceae), który owocuje i kwitnie pod ziemią. Nowo zidentyfikowany gatunek został nazwany Pinanga subterranea. Co interesujące, odkryta na Borneo roślina jest dobrze znana miejscowym mieszkańcom, którzy jedzą jej jasnoczerwone owoce. Dotychczas jednak była zupełnie nieznana nauce, mimo że na wyspie opisano około 300 gatunków palm. Pinanga subterranea dołączy więc do ponad 2500 znanych nam gatunków palm. Połowa z nich jest zagrożona wyginięciem.

Nieznane miasto Majów odkryte na Jukatanie
21 czerwca 2023, 10:41Rezerwat Balamkú to biała plama na mapie archeologii. Obszar o powierzchni 3000 km2, ograniczony od południa autostradą Chetumal-Escarcega jest bardzo słabo rozpoznany pod względem archeologicznym. W marcu na północy regionu Balamkú specjaliści z University of Houston rozpoczęli rozpoznanie lotnicze prowadzone za pomocą systemu LIDAR. Wykazało ono, że istnieją tam nieznane dotychczas prehiszpańskie struktury. Doktor Ivan Ṡprajc ze Słoweńskiej Akademii Nauk zorganizował misję badawczą, która odkryła miasto Majów.

Cicha groźba czy wabik? Naukowiec z Uniwersytetu w Białymstoku zbada u ptaków dźwięki o niskiej amplitudzie
9 czerwca 2023, 11:10Dr Krzysztof Deoniziak z Uniwersytetu w Białymstoku (UwB) zbada u ptaków ciche dźwięki o niskiej amplitudzie. Naukowiec podkreśla, że dotąd badania nad ptasim śpiewem skupiały się na strukturze akustycznej i funkcji głośnych dźwięków o wysokiej amplitudzie. Dźwięki te są słyszalne z dużych odległości i pełnią kluczowe w życiu zwierząt funkcje, [takie] jak wabienie partnera, obrona zasobów czy utrzymywanie interakcji socjalnych.

Tajemnicze włókna w centrum Drogi Mlecznej. Mają związek z emisją z centralnej czarnej dziury
5 czerwca 2023, 11:36W centrum naszej galaktyki naukowcy znaleźli nieznane wcześniej struktury. Nieco przypominają one gigantyczne jednowymiarowe włókna materii rozciągające się pionowo w pobliżu centralnej supermasywnej czarnej dziury Sagittarius A*, jakie przed 40 laty zaobserwował Farhad Yusef-Zadek z Northwester University. Jednak nowe struktury, odkryte właśnie przez Yusefa-Zadeha i jego zespół, są znacznie mniejsze i ułożone horyzontalnie od Sgr A*, tworzą coś na podobieństwo szprych koła.

Brązy z Beninu to nie wszystko. W Niemczech jest więcej zabytków z Kamerunu niż w Kamerunie
5 czerwca 2023, 09:24Niemcy są pierwszym krajem, który zadeklarował, że zwróci Nigerii słynne brązy z Beninu. Decyzja już wywołała kontrowersje, a jej realizacja z pewnością będzie bacznie obserwowana przez społeczność międzynarodową. To jednak nie wszystkie zabytki, jakich zwrotu domagają się inne kraje. Z zakończonych właśnie badań dowiedzieliśmy się, że w Niemczech znajduje się 40 000 zabytków kultury z Kamerunu.

Zapowiedź naukowej rewolucji. Uczeni wykryli pojedynczy atom za pomocą promieniowania X
2 czerwca 2023, 13:47Po raz pierwszy w historii udało się zarejestrować sygnaturę pojedynczego atomu w zakresie promieniowania rentgenowskiego. Osiągnięcie, którego autorami są naukowcy z Ohio University, Argonne National Laboratory i University of Illinois-Chicago, może zrewolucjonizować sposób, w jaki identyfikowane są materiały i wykrywane pierwiastki. Promieniowanie rentgenowskie ma wiele zastosowań. Od obrazowania medycznego po systemy bezpieczeństwa na lotniskach. W generator tego typu promieniowania został też wyposażony łazik Curiosity, który za jego pomocą bada skład marsjańskich skał.

Metale ziem rzadkich pozyskamy tanio i ekologicznie dzięki... bakteriom z pączka dębu
1 czerwca 2023, 10:44Metale ziem rzadkich wykorzystujemy w smartfonach, telewizorach, silnikach elektrycznych czy turbinach wiatrowych. Są one szeroko rozpowszechnione w skorupie ziemskiej. Jednak występują w tak niewielkiej koncentracji, że ich pozyskanie nie jest proste. To proces bardzo energochłonny, składający się z setek kroków oraz wymagający użycia toksycznych chemikaliów. Okazuje się jednak, że można go uprościć, uczynić tańszym, czystszym i bezpieczniejszym dzięki bakteriom wyizolowanym właśnie z pączków dębu szypułkowego.

W Gdańsku trwają prace nad bezpiecznymi dla środowiska piezoelektrykami nowej generacji
30 maja 2023, 09:12Naukowcy z Politechniki Gdańskiej, wraz z uczonymi z Danii i Brazylii, pracują nad nową generacją nieszkodliwych dla środowiska materiałów piezoelektrycznych, które mogą posłużyć np. do budowy biokompatybilnych przetworników ultradźwiękowych nowej generacji. Prace koncentrują się wokół niedawno odkrytego podobnego do piezoelektryczności zjawiska elektrostrykcji.

Oglądając wielokrotnie zdjęcia żywności, czujemy się najedzeni
30 maja 2023, 08:10Internet pełen jest zdjęć jedzenia. Widzimy je i w mediach społecznościowych, i na witrynach WWW, i na reklamach. Wiele z nich prezentowanych jest po to, by wywołać w nas chęć zjedzenia konkretnej rzeczy czy dania. Widok żywności ma spowodować, że staniemy się głodni. Jednak badania przeprowadzone przez naukowców z Aarhus University pokazują, że prezentacja zdjęć z jedzeniem może mieć na nas przeciwny wpływ. Szczególnie, jeśli wielokrotnie widzimy tę samą potrawę.